CHP'li Selina Doğan ve Sezgin Tanrıkulu, Aziz Güler'in cenazesi için kanun teklifi verdi

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu ve İstanbul Milletvekili Selina Doğan, Pasaport Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi verdi. kanun teklifi ve gerekçesi şöyle:

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Pasaport Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifim ve gerekçesi ektedir. Gereğini saygılarımla arz ederiz.

Selina Doğan Dr. Sezgin TANRIKULU
İstanbul Milletvekili İstanbul Milletvekili

GEREKÇE

Geçtiğimiz Ağustos ayında Suriye’nin kuzeyinde yaşamını kaybeden 13 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının yurda girişine, sınır kapısında 12 gün boyunca keyfi olarak beklettikten sonra izin veren Hükümet, şu anda da aynı bölgede hayatını kaybeden Aziz Güler isimli yurttaşımızın cenazesinin yurda girişine de keyfi olarak izin vermemektedir.

Hukukumuza göre her ne kadar kişilik ölümle son bulsa da, öğretide ceset üzerinde yakınların kişilik hakkının var olduğu; ölen kişinin ise şeref, saygınlık, giz alanı gibi değerlerinin hukuksal korumadan yararlanarak etkilerini sürdürdüğü kabul edilmektedir.

Nitekim Anayasamızda, “Herkes, kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve hürriyetlere sahiptir.” (Madde 12) “…Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse insan haysiyetiyle bağdaşmayan bir cezaya veya muameleye tâbi tutulamaz…” (Madde 17) hükümleri bulunmaktadır. Kişilere insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamelede bulunulamayacağına dair kural, devlete kişilerin ölümlerinden sonra da koruma sağlama yükümlülüğünü getirmektedir.

Ayrıca öğretiye göre, ölenin yakınlarının ceset üzerinde kendine özgü mutlak bir hakkı vardır. Bu hak ölenin gömülme biçimi ve yerinin belirlenmesi gibi temel gereksinimleri de kapsamaktadır.

Dolayısıyla temel bir insan hakkının Türkiye Cumhuriyeti hükümetince keyfi olarak ihlal edilmesi söz konusudur. Hukuk kurallarındaki boşluktan da yararlanarak sergilenen bu keyfi tutumun kabul edilmesi mümkün değildir.

Kanun teklifimiz, Pasaport Kanunu’nun “Pasaport veya vesikasız gelen Türk vatandaşları” kenar başlıklı 3. Maddesine bir fıkra ekleyerek; yurtdışında hayatını kaybeden ve cenazesi yakınları tarafından Türkiye Cumhuriyeti sınırlarına getirilen kişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduklarının, aileleri tarafından gösterilecek resmi nüfus kayıt evrakları ve imzalı beyanlara dayanarak kabul edilmesini ve yurda girişlerine izin verilmesini kapsamaktadır. Nüfus kayıt evrakları ve ailenin yazılı imzalı beyanına rağmen cenazenin yurda girişinin hiçbir şekilde engellenmemesini sağlamak amaçlanmaktadır.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Yurtdışında hayatını kaybeden ve cenazesi yakınları tarafından Türkiye Cumhuriyeti sınırlarına getirilen kişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduklarının, aileleri tarafından gösterilecek resmi nüfus kayıt evrakları ve imzalı beyanlara dayanarak kabul edilmesini ve yurda girişlerine izin verilmesi; nüfus kayıt evrakları ve ailenin yazılı imzalı beyanına rağmen cenazenin yurda girişinin hiçbir şekilde engellenmemesi amaçlanmaktadır.

MADDE 2- Yürürlük maddesidir.

MADDE 3- Yürütme maddesidir.

PASAPORT KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 15/7/1950 tarihli ve 5682 sayılı Pasaport Kanunun 3 üncü maddesine B) fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki C) fıkrası eklenmiştir.

“C) Yurtdışında hayatını kaybeden ve cenazesi yakınları tarafından Türkiye Cumhuriyeti sınırlarına getirilen kişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı oldukları, aileleri tarafından gösterilecek resmi nüfus kayıt evrakları ve imzalı beyanlara dayanılarak kabul edilir. Nüfus kayıt evrakları ve ailenin yazılı imzalı beyanına rağmen cenazenin yurda girişi hiçbir şekilde engellenemez. Bu evraklar ve imzalı beyanlarda bir eksiklik yok ise cenazenin derhal yurda girişi sağlanır ve cenaze defin işlemleri için ailesine teslim edilir. Sunulan nüfus kayıt evrakları ve imzalı beyanlarda eksiklik olması veya bunların geçerliliği hakkında tereddüt oluşması halinde ise cenaze derhal en yakın morga kaldırılır, en fazla 3 gün sürecek inceleme ve araştırmanın ardından cenazenin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmadığına dair kesin bir delile ulaşılamamışsa defin işlemlerinin tamamlanması için ailesine teslim edilir.”

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3- Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.